گزارشی از قطب انگور کشور

ارزآوری 60میلیون دلاری فرآوری انگور در بناب

شهرستان بناب یکی از شهرستان های آذربایجان شرقی است که به فرآوری انگور شهرت دارد.

شهرستان بناب به‌دلیل شرایط خاص آب و هوایی در بین شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی از نظر سطح باغ‌های انگور رتبه دوم را دارد، با توجه به وجود کارخانه‌های سبزه‌پاک‌کنی، بارگاه‌ها و اتحادیه باراندازان سالانه 40هزار تن انگور در بارگاه‌های این شهرستان فرآوری شده و پس از بسته‌بندی در کارخانه‌های سبزه‌پاک‌کنی به بازارهای مصرف داخلی و خارجی صادر می‌شود.

ارقام مختلف انگور از شهرهای دور و نزدیک همچون ارومیه ،ملکان و تاکستان خریداری شده و در این شهر به روش های مختلف از جمله تیزآبی کردن، کالیفرنیایی و کشمشی فرآوری شده و در بازار مصرف عرضه می شود.

شهرام طالبی مسئول بسیج سازندگی شهرستان بناب در گفتگو با خبرنگار "منهای نفت" گفت: شهرهای تاکستان، ارومیه و ملکان از قطب های انگور کشور محسوب می شوند که سالانه چند هزارتن انگور تولید می شود. انگور ارقام مختلفی دارد و با فرآوری کردن انگور مدت زمان ماندگاری آن افزایش پیدا کرده و به کشورهای مختلف صادر می شود.

ارزآوری60 میلیون دلاری

وی ادامه داد: سالانه ۱۲۰هزارتن انگور از شهرهای تاکستان،ارومیه ، ملکان و شهرهای اطراف خریداری شده و در کارگاه های مختلف فرآوری می شود.سالانه از ۱۲۰هزارتن انگور خریداری شده ۴۰هزار تن انگور فرآوری شده به دست می آید که همه آنها صادراتی بوده و به کشورهای اتحادیه اروپا و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس صادر می شود.

وی با اشاره به میزان ارز آوری انگور صادراتی گفت: ارزآوری انگورهای فرآوری شده صادراتی سالانه ۶۰میلیون دلار است.

مسئول بسیج سازندگی بناب با اشاره به فعالیت کارگاه های کوچک فرآوری انگور اظهارداشت: ۶۰۰کارگاه کوچک فرآوری تیزآبی کردن انگور و ۲۳کارخانه بسته بندی انگور فرآوری شده در این شهرستان فعال هستند که به صورت تمیز و بهداشتی بسته بندی شده و به بازارهای هدف ارسال می شود.

اشتغال 9هزار نفری فرآوری انگور

طالبی، فصل کاری فرآوری انگور را شهریور، مهر و آبان اعلام کرد و گفت : ۹هزار نفر در فصل پائیز در زمینه فرآوری کردن انگور مشغول فعالیت هستند.

وی با اشاره به حمایت های بسیج سازندگی گفت: از سال ۹۵ حمایت از طرح های اقتصاد مقاومتی توسط بسیج سازندگی شروع شده و طی سال جاری نیز  مبلغ وام های پرداختی قرض الحسنه چهار درصدی ۷۰۰میلیون تومان بود که به ۳۰ نفر پرداخت شده است.

فرآوری، روشی برای نگهداری طولانی مدت انگور

سه روش برای فرآوری انگور رایج است که عبارتند از روش تیزآبی، کالیفرنیایی و کشمشی.

روش کشمشی:

روش کشمشی به صورت سنتی و زیر نور آفتاب خشک می شود.

روش تیزآبی کردن انگور

در روش تیزآبی ،ابتدا خوشه هاي چیده شده را درداخل سبد قرار داده و سپس سبد را در داخل محلول آماده شده ( ترکیب روغن سبزه و کربنات پتاسیم خوراکی)  به مدت یک دقیقه فرو می‌برند.

بعد سبد را از  محلول خارج کرده و روی سطح توری قرار می دهند تا آبکش شوند و آنگاه به بارگاه های  سیمی  یا توری (سایه ) یا پهن کردن روی زمین(افتاب)  جهت  خشک شدن  انتقال می دهند.

محلول تیزآب در واقع عامل ضد عفونی کننده و کاتالیزگر فرآیند تبخیر است که  باعث خشک شدن و خروج سریع آب از انگور و هر میوه ای شده و طعم و کیفیت میوه خشک شده را به حداکثر می رساند.

کربنات پتاسیم خوراکی سبب ایجاد شیارهای ریز روی سطح حبه انگور و خروج سریعتر آب گردیده و روغن سبزه نیز سبب نرم شدن  کشمش می‌شود.

برای خشک شدن یکنواخت حبه ها با برگرداندن خوشه ها اقدام به خشک کردن قسمت پایین حبه ها می نمایند. در این روش مدت خشک شدن ۸-۵ روزاست

روش کالیفرنیایی کردن انگور

در این روش ،کشمش را از انگورهای بی دانه سبزیا سفید به دست می آورند.در روش های سنتی تولید این کشمش ابتدا انگور ها را جمع آوری کرده و با نخ می‌بندند.جمع آوری انگورها به صورت خوشه به خوشه است.سپس انگورها را در داخل جعبه های چوبی قرار داده و مرتب می کنند. آنها را درون ماده تیزآب می گذارند تا  رنگ آنها تیره نشود و همچنین به راحتی خشک گردند.

البته در ایالت کالیفرنیا انگورها را در قفسه های مختلف قرار داده و آنها را با اسپری های قلیایی (همان تیزآب)  به مواد آغشته می نمایند. سپس آنها را به گوگرد آغشته می کنند.

این مرحله حدوداً ۶ ساعت طول می کشد.خوشه ها باید به خوبی به گوکرد آغشته گردند.به همین دلیل حدود ۵۰ الی ۸۰ گرم از گوگرد صرف اینکار می گردد.(معمولاً برای هر متر از اتاق دود زنی)،دود گوگرد رنگ کشمش ها را زرد روشن می کند.گوگرد به منظور ضد عفونی کردن آنها و همچنین حفظ لعاب و رنگ کشمش ها مورد استفاده قرار می گیرد

صادق زینالی یکی از فعالان فرآوری کردن انگور در شهرستان بناب است که فرآوری کردن را راهکاری برای نگهداری طولانی مدت انگور عنوان می کند.

وی در مورد مصارف انگورهای تیزآبی به خبرنگار " منهای نفت" گفت: انگورهای تیزآبی معمولا برای مصرف خانگی است و بازار مصرف عمده آن کشور روسیه است به خاطر مشتری پسندی بیشتر به روسیه صادر می شود.مشتری انگور کالیفرنی هم کشورهای عربی و اروپایی هستند.

صادق زینالی  ۳۵سال است که در زمینه فرآوری انگور به روش کالیفرنیایی فعالیت می کند.

آن طور که وی توضیح می دهد: از سه کیلو انگور بی دانه یک کیلو تیزآبی کالیفرنیایی تولید می شود.

وی با اشاره به فعالیت خود در کارگاه تیزآبی انگور اظهارداشت: معمولا در فصل انگور ۱۵ روز کار می کنیم هر روز ۱۰ نفر نیروی کار دارم و در مجموع ۱۵۰نفر به صورت فصلی مشغول کار می شوند

زینالی ادامه داد: معمولا از ۱۲۰تن انگور در یک دوره ۴۰ تن انگور تیزآبی تولید می شود.

وی با اشاره به فروش انگورهای تیزآبی خاطرنشان کرد: بازار فروش انگورهای تیزابی کارخانجات سبزه پاک کنی هستند. ۱۸ کارخانه سبزه پاک کنی در شهرستان بناب فعال است.

وی ادامه داد: انگورها بعد از پاک کنی و خشک کردن به کارخانه ارسال شده و در آنجا بعد از بسته بندی معمولا به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس صادر می شود.

بنا به گفته زینالی در شرایط فعلی تحریم کشور ترکیه و کردستان عراق بیشتر خواهان انگور تیزآبی هستند.